بررسی اثر عصارۀ هیدروالکلی سیاهدانه بر اختلال حافظۀ فضایی القاء شده به‌ وسیلۀ تشنج در موش صحرایی

مقدمه: پیشنهاد شده است که حملات تشنجی مکرر منجر به تخریب نورون‌های هیپوکامپ و اختلال حافظه می‌شود. برخی اثرات درمانی از قبیل ضد دردی، حفاظت نورونی، آنتی اکسیدانی و ضد تشنجی برای سیاهدانه گزارش شده است. در مطالعۀ حاضر، اثرات عصارۀ هیدروالکلی سیاهدانه بر اختلال حافظۀ فضایی ناشی از تشنج‌های ایجاد شده توسط پنتیلن تترازول (PTZ) در موش صحرایی بررسی شد. مواد و روش‌ها: موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار به 5 گروه تقسیم شدند: گروه 1 (گروه کنترل) سالین دریافت کردند. حیوانات در گروه 2 (گروه PTZ)، سالین دریافت کردند و PTZ تزریق شد (50 میلی‌گرم/کیلوگرم به صورت داخل صفاقی). گروه‏های 3 (PTZ + عصارۀ سیاهدانه 100)، 4 (PTZ + عصارۀ سیاهدانه 200) و 5 (PTZ + عصارۀ سیاهدانه 400) به ترتیب با دوزهای 100، 200 و 400 میلی‌گرم/کیلوگرم از عصارۀ سیاهدانه (به صورت داخل صفاقی)، 30 دقیقه قبل از هر تزریق PTZ به مدت 5 روز متوالی درمان شدند. در نهایت حیوانات با استفاده از تست ماز آبی موریس مورد بررسی قرار گرفتند. یافته‌ها: حیوانات گروه‏های PTZ + عصارۀ سیاهدانه 100، PTZ + عصارۀ سیاهدانه 200 و PTZ + عصارۀ سیاهدانه 400 به طور معنی‌داری نمرۀ تشنج کمتری نسبت به گروه PTZ داشتند. تأخیر در شروع تشنج‌ها نیز به طور قابل ملاحظه‌ای در این گروه‌ها بیشتر از گروه PTZ بود. درتست ماز آبی موریس، مدت زمان سپری شده و مسافت طی شده در ربع هدف توسط حیوانات گروه PTZ نسبت به گروه کنترل کمتر بود. پیش درمانی با همۀ دوزهای عصاره، زمان سپری شده و مسافت طی شده در ربع هدف را نسبت به گروه PTZ افزایش داد. نتیجه‌گیری: مطالعۀ حاضر پیشنهاد می‌کند که عصارۀ هیدروالکلی سیاهدانه دارای اثرات مفیدی بر اختلالات حافظۀ فضایی در تشنج‌های مدل PTZ می‌باشد.